Co to jest parabank?
W polskim systemie finansowym oprócz instytucji bankowych (banki komercyjne oraz banki spółdzielcze) funkcjonują również tzw. parabanki. Mianem parabanku możemy określić taki podmiot, który prowadzi działalność zbliżoną do banków. Co więcej, w tym miejscu warto wskazać na to, iż wiele osób utożsamia działalność parabankową ściśle z usługi świadczonymi przez banki. Zasadniczą różnicą pomiędzy właśnie tymi dwoma rodzajami podmiotów działających na rynku finansowym jest to, że banki swoje funkcjonowanie opierają na aktualnym brzmieniu ustawy – prawo bankowe. W nawiązaniu do powyższego, regulacje prawne zawarte w ustawie prawo bankowe nie obejmują parabanków. Ponadto podkreślenia wymaga to, iż ustawa prawo bankowe wprowadziła do polskiego systemu instytucji finansowych pewnego rodzaju tzw. parasol ochronny, czyli zespół przepisów mających na celu zabezpieczenie pozycji klienta, inaczej konsumenta.
Działalność parabankowa
Działalność parabanków może do złudzenia przypominać działalność instytucji bankowych. Parabanki oferują szeroki wachlarz usług takich jak na przykład: otwarcie i prowadzenie rachunku, lokaty , konta oszczędnościowe, czy też kredyty gotówkowe.
Niedozwolone praktyki. Klauzule abuzywne
Od pewnego czasu istnieje świadomość społeczna co do tego, iż działalność parabanków nie zawsze jest zgodna z obowiązującymi przepisami, a co więcej czasami nawet prowadzi w jasny sposób do ich obejścia. Istnieje na ten moment pokaźny zasób orzecznictwa sądów powszechnym, które poprzez wydawane rozstrzygnięcia wypowiadały się co do działalność właśnie parabanków. W zdecydowanej części wydawanych rozstrzygnięć, sądy zwracały szczególną uwagę na występowanie w umowach tworzonych przez parabanki tzw. klauzul abuzywnych. Mianem klauzul abuzywnych możemy nazwać niedozwolone praktyki względem konsumenta, które w bezpośredni sposób stawiały konsumenta w gorszej sytuacji niż wynika to z obowiązujących przepisów. W polskim kodeksie cywilnym istnieje cały zbiór przykładów, co możemy uznać za klauzulę abuzywną. W tym przedmiocie kodeks cywilny jest stale nowelizowany. Umieszczenie takich uregulowań w akcie prawnym rangi ustawowej zapewne chroni przede wszystkim interes konsumenta.
Uprzywilejowana pozycja konsumenta. Ważna rola UOKiK oraz Rzecznika Finansowego
Stałe nowelizacje przepisów prawnych zmierzają do pewnego uprzywilejowania pozycji konsumenta w relacjach z instytucjami pozabankowymi, w tym przede wszystkim z parabankami. Ustawodawca wychodzi z założenia, iż istotnie uregulowania prawnego wymagają te kwestie, co do których żadne przepisy nie były adresowane. W tym miejscu wskazać należy również na ważną ustawową rolę zarówno Rzecznika Finansowego, jak również Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Do wyżej wymienionych podmiotów mogą z powodzeniem zgłaszać swoje sprawy osoby, które zostały w jakikolwiek oszukane przez parabanki, na przykład poprzez niedotrzymanie warunków umowy, czy też brak możliwości odstąpienia od zawartej umowy.
